Zadania XVII Turnieju Młodych Fizyków (2004)

1. Mgła

Opracuj i zbuduj urządzenie, które umożliwi wyznaczanie rozmiarów kropelek mgły za pomocą generatora akustycznego.

2. Uparty lód

Umieść kawałek (np. kostkę) lodu w naczyniu z olejem roślinnym. Obserwuj ruch lodu i dokonaj ilościowego opisu dynamiki tego ruchu.

3. Wahadło elektryczne

Między płytkami kondensatora zawieś na nici kulkę. Po naładowaniu kondensatora kulka zacznie wykonywać drgania. Od czego zależy okres tych drgań ?

4. Proszkowa plama

Opisz i wyjaśnij dynamikę wzorów, które można zaobserwować po nasypaniu odrobiny suchego proszku (np. drobno zmielonej kawy lub mąki) na powierzchnię wody. Zbadaj zależność obserwowanego zjawiska od istotnych parametrów.

5. Muszla

Gdy przyłoży się morską muszlę do ucha, można usłyszeć "szum morza". Zbadaj naturę oraz charakterystykę tego dźwięku.

6. Zjawisko Seebecka

Dwie długie, metalowe taśmy, wygięte w kształcie łuku, są połączone na końcach. Jeden koniec jest podgrzewany. Jakie warunki muszą być spełnione, aby igła magnetyczna umieszczona między taśmami wykazała największe wychylenie?

7. Moneta

Na poziomej powierzchni postaw monetę na jej krawędzi. Delikatnie zakręć monetą i zbadaj jej ruch w trakcie upadania.

8. "Kaczki" na wodzie

Możliwe jest rzucenie płaskiego kamyka w taki sposób, że będzie się on wielokrotnie odbijał od powierzchni wody. Jakie warunki muszą być spełnione, aby zachodziło to zjawisko ?

9. Strumień

Posługując się źródłem prądu stałego zbadaj, jak opór między dwoma metalowymi drutami zanurzonymi w płynącej wodzie (lub roztworze wodnym) zależy od szybkości i kierunku ruchu cieczy.

10. Dwa kominy

Pudełko z przezroczystą ścianką ma dwa kominki. Pod każdym kominkiem znajduje się świeca. Wkrótce po zapaleniu świec płomień jednej z nich staje się niestabilny. Zbadaj to i przedstaw własną teorię tego zjawiska.

11. Telefon sznurkowy

Jak natężenie dźwięku przesyłanego przez telefon sznurkowy (strunowy) oraz jakość przekazu między nadajnikiem a odbiornikiem zależą od odległości, naprężenia sznurka (struny) oraz innych parametrów ? Zaprojektuj optymalną konstrukcję takiego telefonu.

12. Rura Kundta

W doświadczeniu typu "rura Kundta" wytwarzane fale stojące są uwidoczniane za pomocą drobnego proszku. Bliższe przyjrzenie się układowi doświadczalnemu wskazuje, że obszary proszku mają subtelną strukturę. Zbadaj naturę tej struktury.

13. Białko jajka

Białe światło po przejściu przez plasterek ugotowanego białka jaja staje się czerwone. Zbadaj i wyjaśnij to zjawisko. Znajdź inne przykłady tego rodzaju.

14. Fontanna

Zbuduj fontannę zasilaną ze zbiornika wody, której lustro znajduje się 1 m ponad wylotem wody z fontanny. Zoptymalizuj inne parametry fontanny - geometrię rury, roztwory wodne - tak, aby jej strumień uzyskał maksymalną wysokość.

15. Większe górą

Podczas wstrząsania mieszaniny stałych cząstek większe z nich mogą się wydostawać ku górze, ponad cząstki drobniejsze. Zbadaj i wyjaśnij to zjawisko. W jakich warunkach można otrzymać odwrotny efekt?

16. Słabe pola

Zbuduj urządzenie oparte na igle magnetycznej i zastosuj je do pomiaru ziemskiego pola magnetycznego.

17. "Didgeridoo"

"Didgeridoo" jest prostym instrumentem dętym, tradycyjnie wykonywanym przez australijskich aborygenów z wydrążonego pnia (kawałka drzewa). Pomimo prostoty jest to instrument godny uwagi z powodu wielkiej różnorodności dźwięków, które w nim mogą powstawać. Zbadaj naturę tych dźwięków oraz sposób, w jaki się tworzą.